در ستایش بطالت!
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۶۸۵۲۰
مهرداد خدیر در عصر ایران نوشت: از تعطیلات ناگهانی مراکز اداری و آموزشی و کسبوکارها با هدف کاهش مصرف گاز قاعدتاً باید به مثابه فرصتی برای فراغت یا تنآسانی و استراحت استقبال شود، اما شاهدیم برخی به خاطر آن که از خالیشدن ساعتهای کار احساس خلأ و پوچی میکنند، تعطیلات یا مشخصاً این جور تعطیلیهای ناگهانی را دوست ندارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بله، اینکه فعالان بخش خصوصی یا شهروندانِ دنبالکنندۀ کارهای مهم اداری مثل افرادِ درگیر در پروندههای قضایی یا متقاضیان وام و اعتبار از بانکها یا درخواستکنندگان انواع و اقسام مجوزهای دولتی از تعطیلات ادارات راضی نباشند، یا خانمِ خانهدار حوصلۀ دعوا و مرافعۀ بچهها در خانه را نداشته باشد، چون اوقات مدرسۀ فرزندان تنها وقت استراحت او تلقی میشود، قابل درک است، اما کسانی بدون بیم اقتصادی و معیشتی و تنها به لحاظ روحی و روانی و شاید فکری و فلسفی از سپریکردن روزی بدون کار احساس ملال و افسردگی و بطالت میکنند و همین نشان میدهد برخی چنان اوقات خود را تنها با کار و کسب درآمد پر میکنند که از یاد بردهاند انسان، تنها برای کار و کار و کار پا به این دنیا نگذاشته است. نه نگاه خداباور، هدف از خلقت آدمی را تنها کار برای گذران زندگی میداند (و بر عبادت تأکید دارد) و نه طبیعتگرایان و پیروان فلسفههای دیگر، ولی همۀ ما مقهور چیرگی اندیشههای سرمایهسالارانه شدهایم و باور کردهایم در این دنیا فقط باید کار کرد! آن هم کارهایی که اغلب درآمد آنها به تناسب توزیع نمیشود.
مشهورترین نظریه در این باب کتابی است که برتراند راسل فیلسوف شهیر انگلیسی در سال ۱۹۳۵ با عنوان «در ستایش بطالت» نوشت و برخی به خاطر بار منفی واژۀ بطالت، به فراغت یا تنآسانی هم برگرداندهاند. هر چند که در کلام سعدی هم تنآسانی (که غالبا به غلط تنآسایی مینویسند) بار مثبت ندارد: ایها الناس جهان جای تنآسانی نیست/ مرد دانا به جهان داشتن ارزانی نیست..
راسل، اما میگوید اگر بتوان تنها ۴ ساعت در روز کار کرد و باقی اوقات را به فراغت و پرداختن به علایق پرداخت تا جا برای بیکاران هم باز شود چرا که نه؟ او بر این باور است که پول زیاد به تنهایی خوشحالکننده نیست بلکه احساسِ به دست آوردنِ پول زیادتر به نسبتِ دیگران است که فرد را خوشحال میکند. توصیۀ او به صاحبان پول این است که خرج کنید و لذت ببرید، چون پولی که سرمایهگذاری یا سپردهگذاری میکنید در واقع به دولتها قرض دادهاید و آنها هم صرف جنگهای بیحاصل میکنند.
در وضعیت تورم چهلپنجاه درصدی امروز در ایران البته نمیخواهم توصیههای آقای راسل را نسخۀ این روزها بدانم چرا که جامعۀ نگران فردا دغدغۀ حفظ ارزش پول خود را دارد و حس میکند قالب یخی در دست دارد که دارد ذوب میشود و به سرعت آن را باید در جایی بگذارد تا بیش از این آب نشود. به این جنبه کار ندارم، اما اصل حرف برتراند راسل درست است. چرا فکر کردهایم زندگی بدون کار به معنی بطالت است؟ این که وقت خود را بفروشیم باطل نیست، ولی این که وقتمان از آنِ خودمان باشد باطل است؟
راسل البته از بطالت، علیالاطلاق دفاع نمیکند چرا که بطالتِ ثروتمندان را خطرناک میداند، چون آسودگیِ آنان به بهای ناآسودگیِ دیگران فراهم آمده است. با منطق اقتصادی هم این حرف تا حدی درست است اگرچه همواره عامدانه نبوده تا تقابل ایجاد کنیم. وقتی یک دهه رشد اقتصادی ما منفی یا صفر بوده یعنی حجم اقتصادمان بزرگ نشده در حالی که در همین دهه اختلاف طبقاتی بیش از هر زمان دیگری در تاریخ ایران افزایش یافته و این به زبان ساده یعنی پول یک عده کثیر رفته در جیب قلیلی دیگر. چون رشدی در کار نبوده تا آنان از آن برخوردار شده باشند! وقتی رشد اقتصادی مثبت باشد منبع و منشأ کسب درآمد و تولید ثروت مشخص است، ولی در رشد منفی و صفر یعنی از طبقاتی به طبقهای منتقل شده یا طبقۀ تازه ایجاد کرده است (و ما را بگو چه دلخوش بودیم به شعار جامعه بیطبقه!)
ناخرسندی کارگر روزمزد و معلم حقالتدریسی از تعطیلی غیرمترقبه یا نگرانیِ پیمانکار بخش خصوصی کاملا قابل درک است، اما گاه میبینی کسی که از حقوق ثابت برخوردار است نیز از اعلام تعطیلی ملول میشود در حالی که میتواند قدم بزند، فیلم ببیند، کتاب بخواند، سری به دوستی بزند و به یاد آوَرَد تمام زندگی کار نیست و به چشم برهم زدنی تمام میشود، تمام و به تعبیر بامداد شاعر: زندگی بی شرمانه کوتاه است...
موریس مترلینگ میگوید انسان، موجودی عجیب است. همواره از کوتاهی عمر مینالد با این حال دوست دارد زودتر بازنشسته شود یعنی سالهای جوانی او زودتر به سر آید! یا دوست دارد زودتر ماه به پایان رسد تا حقوق دریافت کند حال آن که در واقع عمر خود را داده و پولی دریافت کرده است. با این اوصاف، تعطیلی در این دی ماه ۱۴۰۱ خورشیدی که دو ماه جوانتریم بهتر است یا نوروز ۱۴۰۲ که دو ماه بر عمر ما افزوده شده؟!
حدس میزنم مخاطب بگوید: نفَس نویسنده از جای گرم بلند میشود. با بیگازی و سرما و گوشت دویست هزار تومانی (گاه بیشتر است منتها نمیخواهم رسمیت بدهم!) و تخممرغ شانهای ۸۵ هزار تومان (سکه و دلار هم جای خود) و اوضاع چند ماه اخیر کدام تعطیلات؟! اما اتفاقا برای رهایی از همین فشارها به قدری تنفس نیاز است.
اشتباه نشود. اتفاقا خوب درک میکنم حس یکی از بستگان را که هر ساعت نگران قطع گاز گلخانۀ خود است. منظور این موارد نیست. این است که گمان نکنیم زندگی فقط در شکل معمول و روتین آن معنی دارد. بررسیها نشان میدهد افسردگی عصر و غروب روزهای تعطیل خصوصا جمعهها به خاطر این است که شخص نمیداند با اوقات خالی چه کند، چون آنقدر اوقات خود در روزهای هفته را در محل کار یا در ترافیک سپری کرده و خسته و کوفته به رختخواب رفته که وقتی، وقتی خالی میشود از این خلأ میترسد یا خود را در برابر انتظار خانواده که توقع رفتن به مرکزی تفریحی یا رستوران را دارند و مدام میگویند حوصلهمان سر رفته ناتوان میبیند.
در حالی که جدای بحثهای اقتصادی نباید نگران کننده باشد. احتمالا انیمیشنی را دیدهاید که خانم خانه از مرد میپرسد داری چه کار میکنی و او میگوید هیچ! زن میگوید مراقب باش بیرون سرد است، لبس گرم بپوش! مرد پاسخ میدهد:، اما من قصد بیرون رفتن ندارم. زن میگوید: پس چه کار داری میکنی و باز پاسخ قبل را تکرار میکند و انگار پاسخ "هیچ"، برای او باورپذیر نیست در حالیکه همان گونه که مدتها گذشت تا دریافتند "صفر" هم یک عدد است، "هیچ" هم یک مفهوم است و مثل صفر اهمیت دارد. در آن حکایت زن آنقدر ادامه میدهد که پایان کمیکی دارد، ولی انگار برای خانم خانه قابلباور نیست که مرد میتواند بنشیند و فقط به بیرون نگاه کند. همین! و لازم نیست حتما کار خاصی انجام دهد. یاد گفتۀ یک رانندۀ مسن مسافربر میافتم که سالها پیش وقتی خانمی زیبا و آراسته از خودرو پیاده شد و رفت، خطاب به من گفت: اینها که زن نیستند. زن، مادر مرحوم من بود که از صبح تا شب کار میکرد. اینها که در خانه کار نمیکنند. در واقع جارو برقی و پلوپز و ماشین لباسشویی کار میکند. به او گفتم: خوب، این وسایل اختراع شده تا زندگی آسانتر باشد و زن و مرد کمتر رنج بکشد. مثل همین خودرو که شما میرانید. کاش زمان مادر مرحوم شما هم این وسایل بود یا در دسترس شما بود تا آسودهتر زندگی میکرد. پاسخ او قابل تأمل بود: زندگی برای آسودگی نیست.
نمیخواستم با پیرمرد بحث کنم، ولی میدانیم که در نگاه سنتی زندگی یکسره رنج است و نگاه مدرن لذتجوست. خواجه عبدالله انصاری هم میگوید: زندگی آزمایش است نه آسایش.
اما هیچ یک نگفتهاند تمام زندگی باید به کار بگذرد. تازه برای کار مفید هم نیاز به وقفه و درنگ و حتی ساعاتی بطالت یا تنآسانی هست. میتوان به جای تلف کردن وقت در ترافیکهای دو ساعته کنار پنجره نشست و به بیرون نگاه کرد. این که عاطل و باطل در کنار هم به کار میروند (تعطیل و بطالت) به معنی آن است که در نگاه سنتی تعطیل و بطالت در مقابل کار و فعالیت و به معنی وقفه و بیکارگی و آویزانی بوده، اما دیدم برخی از دوستان که شیفتۀ به کارگیری پارسیسرهاند به جای تعطیلات نوروزی میگویند: "آسودمان نوروزی". (آسودمان را به سیاق "گفتمان و ساختمان و چیدمان" ساختهاند و زیبا هم هست).
در این فقرۀ خاص البته تعطیلات الزاما قرین و همنشین "بطالت" به عنوان نقطه مقابل "فعالیت" نیست. چرا که اگر این تعطیلشدن به کاهش مصرف گاز بینجامد تا هموطنانمان گرفتار سرمای بیشتر و ناچار به بازگشت به تأمین گرمایش با روشهای پیشاگازی نشوند به مثابه یک فعالیت و مشارکت مثبت اجتماعی است. یادمان باشد از یاری به خودمان و هموطنان خودمان سخن میگوییم نه به مردمان اروپا که آقای جواد اوجی وزیر نفت به آقای امیرحسین ثابتی مجری شبکۀ افق قول داده بود زمستان سختی را تجربه خواهند کرد. در همان ویدیو که میلیونها ایرانی بارها دیدهاند. اگر ندیدهاید ببینید.
منبع: فرارو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۶۸۵۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش ۶ سال به طول عمر با این سبک زندگی
نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد که یک سبک زندگی سالم میتواند خطر ژنتیکی مرگ زودهنگام را تا ۶۲ درصد کاهش دهد.
به گزارش همشهریآنلاین به نقل از سیانان، دکتر ژو لی (Xue Li)، رئیس دانشکده بهداشت عمومی در دانشکده پزشکی دانشگاه ژجیان در چین، گفت با تغییر سبک زندگی و پیروی از یک سبک زندگی سالم، خطر مرگ زودهنگام میتواند تا حدود ۶۲ درصد در افراد دارای استعداد ژنتیکی کاهش یابد.
بسیاری از مطالعات ارتباط بین سبک زندگی سالم و طول عمر را نشان دادهاند و برخی دیگر بر مولفه ژنتیکی در طول عمر تاکید کردهاند، اما گزارشی که در نشریه «بی ام جی اویدنس بیسد مدیسین» (BMJ Evidence Based Medicine) منتشر شد، چگونگی تاثیر این دو را بررسی کرده است.
افزایش ۶ سال به طول عمر با سبک زندگی سالمدکتر علاءالدین شادیاب، دانشیار بهداشت عمومی و پزشکی در دانشگاه «کالیفرنیا سن دیگو» که در این تحقیق شرکت نداشت، گفت که این مطالعه با دادههای بیش از ۳۵۰ هزار نفر و اطلاعات مربوط به ژنتیک، تحصیلات، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سابقه بیماری آنها، دارای روش شناسی قوی بود.
در جریان این مطالعه، محققان به هر فرد یک نمره «خطر پلی ژنتیکی» دادند، که نمرهای است که حجم زیادی ازانواع مختلف ژنهای متعددی را که بر طول عمر انسان تاثیر میگذارند ترکیب میکند. شرکت کنندگان در این مطالعه همچنین بر اساس نحوه رعایت اصول سبک زندگی سالم نمرهای دریافت کردند و سپس محققان به طور متوسط وضعیت سلامت آنها را به مدت ۱۳ سال مورد پیگیری قرار دادند تا مشخص شود این افراد عمر کوتاه، متوسط یا طولانی دارند.
این دادهها نشان میدهد که همه افراد، صرفنظر از خطرات ژنتیکیشان، در صورت داشتن سبک زندگی ناسالم، ۷۸ درصد بیشتر احتمال دارد که زودتر بمیرند. دکتر ژو لی، که همچنین مدیر موسسه ملی علوم داده در دانشکده بهداشت و پزشکی دانشگاه ژجیان است، گفت: افرادی که هم خطر ژنتیکی برای یک عمر کوتاه و هم سبک زندگی ناسالم دارند، دو برابر بیشتر از افرادی که خطر ژنتیکی ندارند و سبک زندگی سالمتری دارند، زودتر میمیرند.
دادهها نشان میدهد افرادی که در معرض خطر ژنتیکی قرار دارند میتوانند با یک سبک زندگی سالم، طول عمر خود را تا ۵.۵ سال افزایش دهند.
عوامل معکوس کننده مرگ زودهنگاماین مطالعه مشاهدهای بود، به این معنی که میتوانست ارتباطها را تعیین کند، اما نمیتوانست با اطمینان بگوید که این رفتارها علت مستقیم تغییرات در طول عمر هستند. اما محققان توانستند چهار عامل را شناسایی کنند که بیشترین تأثیر را بر معکوس کردن خطر مرگ زودهنگام دارند.
لی گفت: این مطالعه یک ترکیب سبک زندگی بهینه شامل چهار عامل سبک زندگی: عدم مصرف سیگار، فعالیت بدنی منظم، مدت زمان خواب کافی و رژیم غذایی سالم را شناسایی کرده که مزایای بهتری برای افزایش طول عمر انسان ارائه میکند.
خواب کافی در این مطالعه هفت تا هشت ساعت در شب تعریف شد. دستورالعملهای فعلی فعالیت بدنی در آمریکا حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط و دو روز تمرین قدرتی در هفته را برای بزرگسالان توصیه میکند.
چطور سبک زندگی سالم داشته باشیم؟بسیاری از مطالعات نشان میدهند رژیم غذایی مدیترانهای برای داشتن زندگی سالمتر و طولانیتر، گزینه مناسبی است، رژیم مدیترانهای سبکی از غذا خوردن است که بر پخت و پز مبتنی بر گیاه تمرکز دارد و اغلب غذاهای آن حاوی میوهها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، دانهها و روغن زیتون است. در این رژیم غذایی از گوشت قرمز کم استفاده میشود.
وقتی نوبت خواب کافی میرسد، اگر نمیتوانید هفت یا هشت ساعت بخوابید، سعی کنید یک روال خواب ایجاد کنید، زمانی که نمیتوانید بخوابید از رختخواب خارج شوید و اتاق خواب را خنک و تاریک نگه دارید.
اگر تلاش کردهاید و نتوانستهاید یک برنامه ورزشی بسازید که میتوانید به آن پایبند باشید، آن را به بخشی از برنامه روزمره خود تبدیل کنید، به آرامی شروع کنید و فعالیتی را انتخاب کنید که از آن لذت میبرید.
کانال عصر ایران در تلگرام